Ung thư vú là bệnh ung thư phổ biến ở phụ nữ. Đối với các nước, độ t.uổi mắc ung thư vú thường là 60-65 t.uổi. Tuy nhiên, tại nước ta độ t.uổi mắc ung thư vú trẻ hơn nhiều, có ca bệnh ở t.uổi đôi mươi. Chế độ ăn có vai trò nhất định giúp ngăn ngừa ung thư vú.
Ung thư vú là bệnh dễ phát hiện sớm nhất vì bệnh nhân tự sờ thấy được. Ung thư vú có thể điều trị khỏi hoàn toàn nếu được phát hiện sớm, điều trị kịp thời và đúng phương pháp, phát hiện càng sớm thì việc điều trị càng đơn giản, hiệu quả, tỷ lệ chữa khỏi cao và chi phí điều trị thấp.
Dấu hiệu mắc ung thư vú
Khi thấy các triệu chứng dưới đây, chị em cần đi khám ngay:
Sưng hoặc có khối u ở nách: Có khối u ở gần vú hoặc nách là dấu hiệu phổ biến nhất ở những người bị ung thư vú. Khối u ác tính thường có đặc điểm là cứng, không đau khi chạm vào. Để phát hiện sớm các cục u ở vú, chị em nên sờ nắn, kiểm tra vú hàng tháng, sau khi sạch kinh bởi đó là thời điểm vú mềm nhất. Ngoài dấu hiệu khối u, cần chú ý nếu vùng da ở vú dày hơn, bất thường so với bên vú còn lại, vì đây cũng là dấu hiệu cảnh báo ung thư vú.
Dấu hiệu nghi ngờ ung thư vú.
Những thay đổi về hình dạng vú, kích thước: Nhiều phụ nữ không sờ thấy khối u như thông thường mà họ thấy ngực to hơn, trễ hơn, có hình dạng khác thường so với bên vú còn lại. Đây cũng là triệu chứng của ung thư vú, thường gặp ở những người có mô vú dày đặc. Có tới 50% phụ nữ có mô vú dày đặc và điều này khiến việc phát hiện ung thư vú gặp khó khăn hơn.
Sự thay đổi ở núm vú: Một trong những vị trí phổ biến nhất mà khối u thường xuất hiện là bên dưới núm vú, gây ra những thay đổi và cảm nhận ở núm vú. Ở những người mắc bệnh, núm vú thường dẹt hơn, tụt vào trong, tiết dịch hoặc m.áu; da xung quanh núm vú có thể có vảy, viêm…
Ngứa ở ngực: Triệu chứng này chủ yếu liên quan tới ung thư vú viêm và thường bị bỏ qua. Người bệnh bị ung thư vú viêm thường bị ngứa nhiều, nổi mẩn đỏ, hay sần sùi như vỏ cam.
Đau ở vai, lưng trên hoặc cổ: Ở một số phụ nữ mắc ung thư vú, họ cảm thấy đau ở lưng hay vai chứ không phải ở ngực hoặc vú. Cơn đau thường xảy ra ở phần lưng trên hoặc giữa 2 bả vai, dễ bị nhầm lẫn với chấn thương dây chằng, viêm xương khớp.
Vú bị đỏ và sưng: Nhiều người trải qua các triệu chứng như ngực nóng, hay ửng đỏ (thậm chí có màu tím), sưng đau… thường chỉ nghĩ đơn giản là n.hiễm t.rùng, chẳng hạn như viêm vú. Tuy nhiên, đây cũng là dấu hiệu của ung thư vú viêm.
Đau ở ngực hoặc vú: Đau ở bệnh nhân ung thư vú được mô tả là cơn đau buốt, đến và đi nhanh chóng, giống như một luồng điện nhẹ đi từ ngực trái đến ngực phải.
Nguyên nhân gây ung thư vú
Yếu tố di truyền: Nếu gia đình có mẹ hoặc chị, em gái hoặc con gái đã bị ung thư vú, đặc biệt là mắc bệnh khi còn trẻ t.uổi và nhiều người bị mắc trong cùng gia đình thì nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn rất nhiều.
Những phụ nữ bị đột biến gene BRCA-I có nguy cơ cao bị ung thư vú và thường bị bệnh khi còn trẻ. Những gene này có thể do di truyền từ bố hoặc mẹ.
Ngoài ra, yếu tố môi trường, ăn uống, sinh con muộn và không cho con bú cũng có thể dẫn đến nguy cơ ung thư vú.
Những thực phẩm giúp ngăn ngừa ung thư vú
Những thứ bạn ăn sẽ tác động đến cơ thể. Mặc dù không phải là giải pháp duy nhất, nhưng việc duy trì một chế độ ăn uống cân bằng sẽ không chỉ tác dụng đối với việc ngăn ngừa ung thư vú mà còn tăng cường sức khỏe một cách tổng thể. Dưới đây là những loại thực phẩm có thể giúp ngăn ngừa ung thư vú:
Quả lựu: Lựu là một loại trái cây thơm ngon, giàu vitamin được nhiều chị em phụ nữ ưa chuộng. Đặc biệt, lưụ rất giàu polyphenol – hợp chất rất giàu chất chống oxy hóa ngăn ngừa ung thư. Bởi vậy, các chuyên gia khuyên chị em phụ nữ nên ăn loại quả này để bảo vệ “núi đôi” của mình.
Hạt lanh: Hạt lanh là loại thực phẩm có thể ngăn ngừa ung thư vú, vì chúng rất giàu omega-3 axit béo giúp ngăn chặn các tế bào ung thư phát triển ở vùng vú. Vì vậy, chị em hãy chọn hạt lanh thay vì những hạt quả khác để ngăn ngừa ung thư.
Trà xanh: Trà xanh gắn liền với nhiều lợi ích khác nhau, từ giảm cân đến kiểm soát huyết áp. Trà xanh chứa nhiều polyphenol và catechin. Những chất chống oxy hóa này có thể giúp bảo vệ các tế bào khỏi tổn thương DNA do các gốc tự do gây ra. Do có tác dụng bảo vệ tế bào nên có thể coi trà xanh là một trong những đồ uống chống ung thư hiệu quả hiện nay.
Tỏi: Trong tỏi chứa hợp chất chống ung thư gọi là allium, rất hiệu quả trong việc ngăn ngừa sự phát triển tế bào ung thư. Do đó, ăn tỏi thường xuyên sẽ là phương pháp hữu hiệu giúp ngăn ngừa ung thư vú.
Cá giàu vitamin B12, axit béo omega-3 kiềm chế ung thư: Ăn cá 3 lần/tuần là một cách tự nhiên để ngăn ngừa ung thư. Nguyên nhân do cá rất giàu vitamin B12 và axit béo omega-3 có thể kiềm chế tăng trưởng ung thư.
Rau lá xanh: Trong các loại rau lá xanh như rau chân vịt có chứa chất xơ, vitamin B, chất phytochemical, chất diệp lục… Những chất khoáng chất này đều có khả năng chống ung thư, đặc biệt là ung thư vú. Vì vậy, các chuyên gia khuyên chị em nên tăng cường chế độ ăn nhiều rau xanh để ngăn ngừa ung thư vú và giữ gìn vẻ đẹp thanh xuân.
Nghệ: Trong nghệ có chứa chất curcumin, một chất có đặc tính chống viêm và chống oxy hóa mạnh. Một số nghiên cứu cho thấy chất curcumin có thể giúp giảm tác dụng độc hại của một số tế bào ung thư vú và có khả năng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư. Curcumin không ổn định trong nước và có thể được hấp thụ kém.
Quả mọng: Các loại quả mọng như quả việt quất, dâu tây và quả mâm xôi đen đều chứa một lượng lớn polyphenol, đây là chất có thể có đặc tính chống ung thư. Ngoài ra, chúng còn có nhiều chất chống oxy hóa như vitamin C.
Các loại ngũ cốc nguyên hạt: Thực phẩm nguyên hạt cũng có xu hướng chứa nhiều polyphenol chống ung thư. Chúng cũng thường chứa các chất dinh dưỡng quan trọng khác như chất xơ, magie và protein. Các loại ngũ cốc nguyên hạt được lựa chọn phổ biến bao gồm: gạo lứt, cháo bột yến mạch, ngô farro, lúa mạch.
Những dấu hiệu ‘tố cáo’ bạn có thể bị ung thư phổi, da, vú…
Hãy chú ý đến những dấu hiệu và triệu chứng của các bệnh ung thư khác nhau, bởi nó có thể cứu sống bạn.
Kiểm tra da để phát hiện ung thư da – ẢNH: SHUTTERSTOCK
“Ung thư là một căn bệnh xảy ra khi những thay đổi trong một nhóm tế bào bình thường trong cơ thể dẫn đến sự phát triển bất thường, không kiểm soát được tạo thành một khối u; điều này đúng với tất cả các bệnh ung thư, ngoại trừ bệnh bạch cầu (ung thư m.áu)”, Ban tổ chức Ngày Ung thư Thế giới (4.2) cho biết.
Cũng theo Ban tổ chức Ngày Ung thư Thế giới, nếu không được điều trị, các khối u có thể phát triển và lây lan vào mô bình thường xung quanh hoặc đến các bộ phận khác của cơ thể qua đường m.áu và hệ thống bạch huyết, đồng thời có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, thần kinh và tuần hoàn hoặc giải phóng các hormone có thể ảnh hưởng đến chức năng cơ thể, theo Eat This, Not That!
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Mỹ, dưới đây là các triệu chứng của các bệnh ung thư phổ biến nhất, để bạn có thể phát hiện sớm và để đảm bảo sức khỏe của bạn và người khác.
1. Bệnh ung thư phổi
Dustin Diamond, người đóng vai Screech trên Saved by the Bell, vừa qua đời ở t.uổi 44 vì bệnh ung thư phổi.
CDC cho biết: “Những người khác nhau có các triệu chứng khác nhau đối với bệnh ung thư phổi. Một số người có các triệu chứng liên quan đến phổi. Một số người bị ung thư phổi đã di căn đến các bộ phận khác của cơ thể (di căn) có các triệu chứng đặc trưng cho bộ phận đó của cơ thể. Một số người chỉ có các triệu chứng chung chung là không cảm thấy khỏe. Hầu hết mọi người bị ung thư phổi không có triệu chứng cho đến khi ung thư tiến triển”, theo Eat This, Not That!
Các triệu chứng ung thư phổi có thể bao gồm:
Ho nặng hơn hoặc không biến mất.
Tức ngực.
Khó thở.
Thở khò khè.
Ho ra m.áu.
Lúc nào cũng cảm thấy rất mệt mỏi.
Giảm cân không rõ nguyên nhân.
Những thay đổi khác đôi khi có thể xảy ra với ung thư phổi có thể bao gồm các đợt viêm phổi lặp đi lặp lại và các hạch bạch huyết (tuyến) sưng hoặc to bên trong ngực ở khu vực giữa phổi. Những triệu chứng này cũng có thể xảy ra với các bệnh khác.
Nếu bạn có một số triệu chứng này, hãy nói chuyện với bác sĩ để tìm ra nguyên nhân.
2. Ung thư da
CDC cho biết: “Sự thay đổi trên da của bạn là dấu hiệu phổ biến nhất của ung thư da. Đây có thể là sự phát triển mới, vết loét không lành hoặc sự thay đổi ở nốt ruồi. Không phải tất cả các bệnh ung thư da đều giống nhau”.
Theo CDC, đối với u ác tính, một cách đơn giản để ghi nhớ các dấu hiệu cảnh báo là ghi nhớ A-B-C-D-Es của u hắc tố
“A” là viết tắt của không đối xứng ( A symmetrical). Nốt ruồi hoặc đốm có hình dạng bất thường với hai phần trông rất khác nhau?
“B” là viết tắt của biên giới ( B order). Đường viền có bất thường hay răng cưa không?
“C” là màu sắc ( C olor). Màu không đều?
“D” là đường kính ( D iameter). Có phải nốt ruồi hoặc đốm lớn hơn kích thước của hạt đậu không?
“E” là để phát triển ( E volving). Nốt ruồi hoặc đốm có thay đổi trong vài tuần hoặc vài tháng qua không?
Nói chuyện với bác sĩ nếu bạn nhận thấy những thay đổi trên da như mọc mới, vết loét không lành, thay đổi ở chỗ mọc cũ hoặc bất kỳ A-B-C-D-Es nào của khối u ác tính.
3. Ung thư vú
Tự kiểm tra ung thư vú – SHUTTERSTOCK
Theo CDC, những người khác nhau có các triệu chứng khác nhau của bệnh ung thư vú. Một số người không có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nào.
Một số dấu hiệu cảnh báo ung thư vú là:
Nổi cục mới ở vú hoặc dưới cánh tay (nách).
Dày hoặc sưng một phần vú.
Kích ứng hoặc lõm da vú.
Da đỏ hoặc bong tróc ở vùng núm vú hoặc vú.
Tụt núm vú hoặc đau ở vùng núm vú.
Tiết dịch núm vú không phải sữa mẹ, bao gồm cả m.áu.
Bất kỳ thay đổi nào về kích thước hoặc hình dạng của vú.
Đau ở bất kỳ vùng nào của vú.
Hãy nhớ rằng những triệu chứng này có thể xảy ra với các tình trạng khác không phải là ung thư.
4. Ung thư cổ tử cung
Theo CDC, ban đầu, ung thư cổ tử cung có thể không gây ra các dấu hiệu và triệu chứng. Ung thư cổ tử cung giai đoạn cuối có thể gây c.hảy m.áu hoặc tiết dịch từ â.m đ.ạo không bình thường đối với bạn, chẳng hạn như c.hảy m.áu sau khi quan hệ t.ình d.ục. Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu nào trong số này, hãy đến gặp bác sĩ. Chúng có thể do nguyên nhân nào đó không phải ung thư, nhưng cách để biết là đến gặp bác sĩ của bạn, theo Eat This, Not That!
